Vụ “Mẹ Bắp” và TikToker Phạm Thoại kêu gọi từ thiện: Không có dấu hiệu tội phạm
Ngày 24/7/2025, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Khánh Hòa đã công bố kết quả điều tra vụ việc gây xôn xao dư luận suốt thời gian dài: hoạt động kêu gọi từ thiện chữa bệnh cho “Bé Bắp” – con gái của bà Lê Thị Thu Hòa (tức “Mẹ Bắp”) với sự hỗ trợ truyền thông mạnh mẽ từ TikToker nổi tiếng Phạm Thoại. Kết luận điều tra khẳng định: không phát hiện hành vi trục lợi, không đủ căn cứ để khởi tố vụ án hình sự.
Vào đầu tháng 11/2024, bà Lê Thị Thu Hòa (28 tuổi, quê Khánh Hòa, còn được biết đến với tên “Mẹ Bắp”) chia sẻ trên Facebook cá nhân “Tiệm trà rẫy ngoại” thông tin về tình trạng bệnh của con gái – cháu N.P.M.H., được chẩn đoán ung thư máu thể nặng, cần điều trị dài hạn tại Singapore với chi phí rất lớn.
Thông điệp xúc động nhanh chóng lan tỏa, thu hút sự quan tâm của cộng đồng mạng. Đáng chú ý, TikToker Phạm Thoại, một trong những nhân vật có ảnh hưởng lớn trên mạng xã hội, đã đứng ra kêu gọi cộng đồng quyên góp ủng hộ “Bé Bắp” thông qua tài khoản thiện nguyện. Chỉ sau vài ngày, số tiền vận động được lên tới gần 19,5 tỷ đồng. Ngoài ra, Phạm Thoại còn trích thêm hơn 1 tỷ đồng từ quỹ cá nhân do anh sáng lập nhằm hỗ trợ các hoàn cảnh khó khăn.
Cuối năm 2024, ông N.Q.H. (49 tuổi, cư trú tại TP.HCM) gửi đơn tố giác đến Công an tỉnh Khánh Hòa, nghi ngờ bà Hòa có dấu hiệu lạm dụng tiền từ thiện để trục lợi cá nhân. Ông cho rằng sau khi đến tận nơi xác minh, ông thấy gia đình bà Hòa có nhiều tài sản giá trị và nghe phản ánh từ người dân địa phương rằng một số tài sản được mua từ tiền ủng hộ.
Đơn tố giác yêu cầu làm rõ các khoản chi tiêu, truy nguồn tài chính và đề nghị khởi tố nếu có dấu hiệu phạm pháp.
Ngay sau khi tiếp nhận đơn, Công an tỉnh Khánh Hòa đã lập tổ điều tra, xác minh toàn bộ thông tin liên quan. Kết quả cho thấy:
Toàn bộ gần 20,5 tỷ đồng được cộng đồng quyên góp và TikToker Phạm Thoại hỗ trợ đều được chuyển trực tiếp vào tài khoản cá nhân của bà Lê Thị Thu Hòa.
Bà Hòa đã xuất trình các giấy tờ chứng minh việc chi tiêu: từ hóa đơn viện phí tại Singapore, chi phí di chuyển, ăn ở cho mẹ con, đến chi phí sinh hoạt trong quá trình chữa bệnh kéo dài.
Các bệnh viện nước ngoài cũng xác nhận thông tin cháu H. thực sự mắc ung thư máu, từng được điều trị theo nhiều đợt tại Singapore.
Sau khi đối chiếu toàn bộ dữ liệu, Cơ quan Cảnh sát điều tra xác định:
“Bà Lê Thị Thu Hòa đã sử dụng số tiền quyên góp đúng mục đích. Không có dấu hiệu sử dụng sai lệch, không phát hiện hành vi chiếm đoạt hoặc chi tiêu cho mục đích cá nhân. Do đó, hành vi không cấu thành tội phạm.”
Thông báo này cũng khép lại quá trình điều tra và giải tỏa phần nào sự hoài nghi từ dư luận về tính minh bạch trong các chiến dịch từ thiện cộng đồng.
Vụ việc của “Mẹ Bắp” là minh chứng rõ ràng cho sự mong manh giữa niềm tin cộng đồng và nghi ngờ dư luận trong các hoạt động thiện nguyện. Dù kết luận cho thấy không có dấu hiệu sai phạm, nhưng qua đó đặt ra yêu cầu rất lớn về tính minh bạch, công khai, đặc biệt là khi số tiền kêu gọi vượt hàng chục tỷ đồng.
Các chuyên gia pháp lý cũng khuyến nghị cần xây dựng quy trình quản lý tài chính minh bạch cho các hoạt động từ thiện tự phát, nhằm hạn chế tối đa rủi ro pháp lý, đồng thời bảo vệ uy tín của người làm thiện nguyện lẫn lòng tin của công chúng.
Câu chuyện về “Bé Bắp” không chỉ dừng lại ở hành trình chữa bệnh của một đứa trẻ, mà còn mở ra một cuộc thảo luận sâu sắc về trách nhiệm công dân, đạo đức xã hội, và vai trò kiểm soát truyền thông mạng. Bà Hòa và Phạm Thoại – dù trải qua áp lực dư luận không nhỏ – đã được minh oan bởi pháp luật.
Cộng đồng mạng, trong những lần sẻ chia tiếp theo, có lẽ sẽ vừa yêu thương hơn, vừa thận trọng hơn.